Dimerkaprol (BAL) :
Etki alanı : Arsenik, Civa, Bizmut, Antimon, Altın, Krom, Nikel, Kurşun (Demir zehirlenmesinde kontrendike)
Etki tarzı : Şelasyon yoluyla toksik olmayan ve suda eriyebilen (kolay ıtrahlı) komplekslerin teşekkülü
Kullanılışı ve Komplikasyonları :
Şiddetli zehirlenmelerde Doz: 3 mg/kg İM
1. gün: 6 inj. (4 saatte bir)
2. gün: aynı
3. gün: 4 inj.
4. günden sonra (iyileşene kadar) günde 2 inj.
Orta derecede zehirlenmelerde doz : 2.5 mg/kg İV .Veriliş aralıkları biraz daha uzun.
Bulantı ve kusma, hipotansiyon, salivasyon ve lakrimasyon, ateş, baş ağrısı, yanma hissi, abdominal ağrı, böbrek toksisitesi.
Kalsiyum disodyum Etadthamil ( CaNa2EDTA ) :
Etki alanı : Kurşun, Çinko, Krom, Nikel, Bakır, Demir, Kobalt, Mangan bileşikleri
Etki tarzı : Şelasyon
Kullanılışı ve Komplikasyonları : 25-50 mg/kg İM günde iki inj. 5-6 gün veya %1-2'lik solüsyonu İV infüzyon.
Böbrek toksisitesi belirebilir.
Desferrioksamin :
Etki alanı : Demir bileşikleri
Etki tarzı : Şelasyon
Kullanılışı ve Komplikasyonları : 1-2 g (İM veya İV) gerekirse 4-12 saatte bir tekrarlanabilir. 5-10 g dozlarda oral olarak da kullanılabilir.
Hipotansiyon, deri döküntüleri belirebilir.
Penisillamin :
Etki alanı : Bakır, Civa, Çinko, Kurşun
Etki tarzı : Şelasyon
Kullanılışı ve Komplikasyonları : 1-5 g Oral
Ateş, deri döküntüleri, lökopeni, trombositopeni, bulantı, kusma, böbrek toksisitesi, reversibl optik nevrit
Difeniltiyokarbazon (Ditizon) ve bazı türevleri :
Etki alanı : Talyum, Nikel
Etki tarzı : Şelasyon
Kullanılışı ve Komplikasyonları : 10 mg/kg x 2 Oral 5-6 gün
Diyabetojenik etki.
Sodyum nitrit , Amil nitrit :
Etki alanı : Siyanür
Etki tarzı : Nitritlerle methemoglobin teşekkülü ve bu methemoglobinin siyanür ile kompleks yapması.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : Önce 0.2 ml Aamil nitrit inhalasyonu ve hemen 10 ml %3 Sodyum nitrit injeksiyonu.
Protamin sülfat :
Etki alanı : Heparin
Etki tarzı : Toksik olmayan kompleks teşekkülü.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : %1'lik solüsyonun İV yavaş injeksiyonu.
Sodyum Tiyosülfat (sodium hyposulfide) :
Etki alanı : Siyanür
Etki tarzı : Siyanürü tiyosiyanata çeviren transferaz enzimine kükürt sağlayarak reaksiyonu hızlandırma.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : Oral 5-10 g veya 50 ml İV (%10-25'lik solüsyon)
Etil alkol :
Etki alanı : Metil alkol, Etilen glikol ve diğer glikoller
Etki tarzı : Toksik bileşiği parçalayan enzimleri kendisi kullanarak toksisitenin esas etkeni olan metabolitlerin (formaldehit, formik asit) oluşumunu azaltma.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : Bikarbonat veya salin solüsyonu içinde (%5) İV veya Oral
Sodyum klorür :
Etki alanı : Brom, Lityum
Etki tarzı : Brom'un (Klor) veya Lityum'un (Sodyum) yerine geçerek itrahını artırma.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : Oral olarak 6-12 g veya izotonik salin şeklinde İV
Oksijen inhalasyonu : Saf veya %95 O2 + %5 CO2 karışımı
Etki alanı : Karbon monoksit
Etki tarzı : Hemoglobindeki bağlanma yerlerinden CO'in ayrılmasının hızlandırılması.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : 25-150 mg (10 mg/dakika hızda). Etki geç gelişir.
Vitamin K :
Etki alanı : Kumarin türevi oral antikoagülanlar.
Etki tarzı : Karaciğerde protrombin kompleksinin sentezini hızlandırma.
Kullanılışı ve Komplikasyonları :
Kolinesteraz inhibitörleri (Fizostigmin, Neostagmin, Edrofonyum) :
Etki alanı : Kürar ve benzerleri, Atropin ve benzerleri
Etki tarzı : Asetil kolin seviyelerini artırarak kürar ile oluşan reseptör blokajını yenme.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : Fizostigmin 0.05 mg/kg İV çok yavaş
Narkotik antagoginistler (Naloksan, Nalorfin) :
Etki alanı : Narkotik analjezikler (Morfin ve benzerleri)
Etki tarzı : Reseptör seviyesinde kompetitif antagonizma
Kullanılışı ve Komplikasyonları : Naloksan 0.01 mg/kg İV. Gerekirse 2-3 dakika aralarla yenilenir. Yüksek dozlarla
olan zehirlenmelerde 0.1-0.2 mg/kg verilebilir.
Atropin ve benzerleri :
Etki alanı : Muskarinik ilaçlar ve kolinesteraz inhibitörleri
Etki tarzı : Muskarinik reseptörlerin blokajı.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : 1-2 mg İM
Antikolinerjik yan etkiler.
Alfa-Adrenerjik reseptör blokerleri :
Etki alanı : Sempatomimetik vasokonstrüktör ilaçlar.
Etki tarzı : Reseptör blokajı.
Kullanılışı ve Komplikasyonları :
Antihistaminikler :
Etki alanı : Histamin
Etki tarzı : Reseptör blokajı.
Kullanılışı ve Komplikasyonları :
Klorpromazin, Haloperidol ve benzerleri :
Etki alanı : Amfetaminler
Etki tarzı : Amfetaminlerle açığa çıkan katekolaminlerin etkilerinin önlenmesi.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : Klorpromazin 0.5-1 mg/kg İM
Santral depresanlar (Barbitürat, Diazepam, Genel anestezikler, vs) :
Etki alanı : Analeptikler (Striknin, Pikrotoksin, Tetrazol, vs)
Etki tarzı : Fizyolojik antagonizma
Kullanılışı ve Komplikasyonları :
Antikolinerjik :
Etki alanı : Fenotiyazinler
Etki tarzı : Ekstrapramidal etkilerin azalması.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : 1-2 mg/kg/doz Difenhidramin İV. 5-10 dakikada bir yenilenebilir.
Metilen mavisi :
Etki alanı : Methemoglobinemi (Nitritler, Sülfonamidler, Anilin türevi analjezikler, vs ile meydana gelebilir)
Etki tarzı : Methemoglobinin hemoglobine dönüşümü reaksiyonunun hızlanması.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : %1'lik solüsyondan 2 mg/kg yavaş injeksiyonla İV. Gerekirse 1 saat sonra tekrar.
Perivenöz nekroz, hemoliz, hipertansiyon olabilir.
Potasyum klorür :
Etki alanı : Dijital glikozitleri
Etki tarzı : Aritmilerin önlenişi
Kullanılışı ve Komplikasyonları : 40-80 mEq Oral veya yavaş İV injeksiyon.
Pralidoksim ve benzeri oksimler :
Etki alanı : Organik fosforlu antikolinesterazlar.
Etki tarzı : Kolinesteraz enziminin reaktivasyonu.
Kullanılışı ve Komplikasyonları : 1-2 g Oral veya %5'lik solüsyondan 25-50 mg/kg İM veya İV